Chúa Nhật IV thường niên - Năm C
THÀNH KIẾN
                   Lm, Gioan M, Nguyễn Thiên Khải, CMC

Thưa anh chị em,

Chúng ta vẫn thường nói: "Quê hương là chùm khế ngọt”, “Không nơi đâu đẹp cho bằng quê hương", "Ta về ta tắm ao ta, dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn". Theo quan niệm này, thì ai ai cũng yêu mến quê hương xứ sở nơi mình sinh trưởng, là nơi chôn nhau cắt rốn của mình.

Thế nhưng, cũng theo quan niệm dân gian thì đôi khi "Bụt nhà không thiêng, gần chùa gọi bụt bằng anh”. Chúa Giêsu đã nói lên kinh nghiệm này trong hội đường Nazaréth khi Ngài về thăm quê hương "Không một tiên tri nào được vinh dự đón tiếp nơi quê hương họ hàng mình".

Thật vậy, sau hơn một năm đi giảng dạy ở nhiều nơi, nay có dịp trở về thăm quê nhằm đúng ngày Sabát, Chúa Giêsu đến hội đường tham dự. Theo thông lệ, trước hết Ngài đọc sách thánh rồi cắt nghĩa lời Kinh thánh. Lời giảng dạy của Ngài như Đấng có uy quyền và đầy khôn ngoan, làm cho những người đồng hương lấy làm kinh ngạc.

 Họ ngạc nhiên bởi đâu mà Ông này khôn ngoan và quyền năng làm được các phép lạ như thế. Họ ngạc nhiên là vì họ quá biết rõ tông tích "Ngài là con bác thợ mộc Giuse và mẹ Ngài là bà Maria người cùng làng xóm cơ mà!”. Lối suy nghĩ thành kiến đó đã che mất con mắt đức tin, làm cho họ không nhận ra Thiên Chúa đang ở với dân Người.

Chính vì thành kiến và hẹp hòi trong cách nhìn, mà những người đồng hương đã không nhận ra Đấng Mêsia đang ở giữa họ. Họ không tin Đức Giêsu là Đấng Thiên sai, lại càng không thể tin Ngài là Đấng Cứu Thế, Đấng mà cha ông tổ tiên họ hằng đợi trông.

Lý do dân chúng không nhận ra là vì họ cứ tưởng Đấng Cứu thế sẽ uy nghi từ trên trời cao ngự đến. Nhưng ai ngờ Ngài lại sinh bởi một trinh nữ làng quê dưới đất. Người ta cứ tưởng Đấng Thiên sai phải cư ngụ trong lâu đài sang trọng dành cho các bậc vua chúa. Nhưng không ngờ Ngài lại sinh ra trong hang bò lừa thiếu thốn. Người ta cứ tưởng Đấng Cứu độ trần gian phải oai phong lẫm liệt. Nhưng có ai ngờ Ngài lại quá hiền lành khiêm nhường giàu lòng xót thương. Người ta cứ tưởng Đấng Mêsia đến đánh đông dẹp bắc, đập tan quân thù, đưa nước Do thái lên hàng bá chủ thế giới. Nhưng không ngờ Ngài chịu thua hết mọi người, bị hành hạ, sỉ nhục, bị kết án tử như một phạm nhân. Người ta cứ tưởng Đấng Cứu thế là vị vua có kẻ hầu người hạ. Nhưng không ngờ chính Ngài lại quỳ gối xuống hầu hạ, rửa chân cho các môn đệ. Cho nên, dân chúng không hiểu về sứ mạng của Đức Giêsu.

Cho dù Thiên Chúa là Đấng toàn năng làm được mọi sự, nhưng đành phải bó tay trước sự chối từ của con người. Ngài trở nên bất lực trước những kẻ không có lòng tin. Nên Ngài không làm phép lạ nào tại quê hương mình. Thế mới biết con người có khả năng cản trở chương trình của Thiên Chúa, con người có tự do từ chối quà tặng của Ngài.

Nếu phép lạ là ân ban của Thiên Chúa, cần được đón nhận với niềm tin, thì chính niềm tin là ân huệ của Thiên Chúa chỉ có thể nhận được với lời cầu nguyện. Triết gia Pascal đã nói: "Để có niềm tin con người phải quì gối cầu nguyện".

Anh chị em thân mến,

Khi đến với nhân loại, Đức Giêsu muốn làm người để cảm thông, thân thiện, chia sẻ thân phận hèn mọn của con người. Nhưng xót xa thay! Ngài đã bị những người đồng hương chối từ. Mặc dù họ kinh ngạc, thán phục sự khôn ngoan của Ngài, nhưng họ không tin Ngài là Thiên Chúa. Chính khi Thiên Chúa muốn hạ mình xuống sống với con người lại là lúc con người bị vấp phạm.

Nếu dân làng Nazaréth ép Đức Giêsu làm phép lạ để minh chứng Ngài là tiên tri, thì các đầu mục Do Thái cũng đòi Đức Giêsu chứng minh giáo lý của Ngài phải đến từ Thiên Chúa.

Nếu dân làng Nazaréth căm phẫn đến độ muốn xô Đức Giêsu xuống vực thẳm, vì Ngài không làm phép lạ nào tại quê hương, thì dân thành Giêrusalem cũng quyết tâm đóng đinh Chúa vào thập giá.

Sự cứng lòng tin của dân làng Nazaréth năm xưa không nhận ra dung mạo Chúa Giêsu là Đấng cứu độ, biết đâu đó cũng là thái độ sống của ai  đó trong chúng ta ngày nay. Chúng ta khó lòng nhận ra Chúa Giêsu nơi những người đau khổ, cùng khốn. Chúng ta không nhận ra phép lạ mà Chúa đang thực hiện qua những hoàn cảnh tầm thường của cuộc sống.

Cuối cùng, thưa anh chị em, Mùa Xuân Kỷ Hợi đang về trên quê hương Việt Nam. Ngày tết là ngày đoàn tụ gia đình, bao người đi xa cũng về với gia đình, cùng chia vui với nhau một bữa cơm ngày tết, cùng dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp, và nhắc lại những kỷ niệm đẹp, ai ai  dễ dàng bỏ qua cho nhau những hiểu lầm thành kiến không tốt về người khác.

Nếu như cành mai, cành đào chịu cắt tỉa đi những cành, những lá trong đau đớn, để kết nụ đơm hoa đẹp cho đất trời thế nào, thì chúng ta cũng phải can đảm cắt tỉa đi những cành, những lá, đó là những thành kiến, những tính hư tật xấu, để tâm hồn chúng ta bung nở ra những nụ hoa bác ái yêu thương, những ân lộc tốt lành, đạo đức, cùng nhau đón chào mùa xuân mới, mà phúc lành của Chúa xuân sẽ tràn phủ trên quê hương và cho từng người chúng ta. Amen.