Thưa anh chị em,

Dụ ngôn Đức Giêsu kể trong Tin mừng hôm nay, có thể nói là một trong những trang Tin mừng đẹp nhất. Đẹp vì Tin mừng hé mở cho chúng ta thấy được tấm lòng của Thiên Chúa giàu lòng xót thương. Đẹp vì dụ ngôn nói đến lòng thương xót của Thiên Chúa chủ động đi tìm con người. Ngài đi tìm một Phaolô đang trên đường lầm lạc bắt đạo. Ngài đi tìm một Lêvi đang ngồi nơi bàn thu thuế. Ngài đi tìm một Giakêu đang trên cây sung và lưu lại tại nhà ông. Chúa như là người mục tử đi tìm con chiên lạc. Chúa như người cha nhân hậu ngày ngày ra đầu ngõ mong tìm đứa con hư đốn trở về.

Để đi tìm con người, Thiên Chúa phải từ bỏ trời cao đi xuống đất thấp nhập thể làm người. Phải từ bỏ mạng sống để cho con người được sống. Thực là mầu nhiệm tình thương ngàn đời ai hiểu thấu. Tình thương Ngài cao hơn ngàn tội lỗi. Do đó, không tội lỗi nào mà Ngài không tha thứ. Không vết thương nào mà Ngài không chữa lành. Không nỗi buồn nào mà Ngài không an ủi, bởi vì muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương. Tình thương Chúa thật rõ nét qua câu chuyện "Người cha nhân hậu" trong Tin mừng Chúa nhật hôm nay.

Theo truyền thống phương đông, gia tài chỉ được chia sau khi cha mẹ đã qua đời. Xin chia gia tài lúc cha mẹ còn sống chẳng khác nào cầu mong cha mẹ mau chết đi. Vậy mà ở đây người cha sẵn sàng chia gia tài cho những đứa con của mình. Sau khi thỏa mãn ước nguyện, người con út thu quén tất cả tài sản trẩy đi phương xa.

 Nơi đây, anh ta ăn chơi tiêu xài phung phí với bọn đàng điếm. Với lối ăn chơi như thế, chẳng mấy chốc thì tiền hết sạch. Hết tiền, hết bạc thì bạn bè cũng xa lánh. Đúng như lời sách Huấn Ca nói: "Có bạn là bạn đồng bàn, vào ngày tai họa chẳng tìm thấy ai"(Hc 6, 10).

Cùng đường sinh sống, anh ta đành phải đi ở mướn chăn heo và hèn hạ đến nỗi thèm cả cám heo, ăn cho đỡ đói mà cũng chẳng ai cho. Lúc bấy giờ anh ta hồi tâm và quyết định trở về thú tội với cha không phải vì lòng hiếu thảo nhưng để giải quyết cái bụng đói. Điều đáng nói ở đây, là anh đánh mất nhân phẩm, đánh mất mối tương quan tình nghĩa cha con, khi anh thưa với cha mình "Con không đáng được gọi là con cha nữa, xin cha đối xử với con như người làm công thôi".

Trong khi đó người cha ở nhà hằng nhớ con da diết, đêm ngày thương nhớ đứa con yêu. Ngày ngày ông ra tận đầu ngõ mong tìm đứa con trở về. Đến khi thấy bóng dáng con mình từ đàng xa, ông không bệ vệ và lững thững chắp tay sau lưng đi tới theo cung cách của các đại gia bề thế. Ông quên luôn tư cách đạo mạo của người cha trong một gia đình đông phương nề nếp. Ông không nhớ mình đang là một bậc vị vọng sang trọng.

Nhìn thấy con, ông không hạch hỏi gì, cũng chẳng nói năng chi, ông chạnh lòng thương, chạy đến, ôm chầm lấy và hôn nó hồi lâu. Ông thấy nó lem luốc, hôi hám, bẩn thỉu, nó tệ hại và bệ rạc làm sao! Mặc kệ, ông càng chạnh lòng thương con hơn. Ông bảo đầy tớ hãy mau đem áo mới, giầy mới, nhẫn vàng phục hồi nhân phẩm cho con mình, và còn ra lệnh giết bê béo mở tiệc ăn mừng nữa.

Trong khi đó, người con cả, sống trong nhà cha mà tâm hồn nó xa cha biết bao. Nó không hề biết chia sẻ tình thương, những ưu tư, hoài bão của cha. Khi hay biết đứa em trở về và người cha mở tiệc ăn mừng, anh ta tỏ ra giận dữ chối từ đứa em lớn tiếng với cha “Thằng con của cha kia”, chứ không phải là em của mình. Nhưng người cha vẫn bao dung nhẹ nhàng khuyên bảo: “Con ơi! Con luôn ở với cha, mọi sự của cha đều là của con”. Người con tuy ở trong gia đình, nhưng tâm hồn nó không thuộc về gia đình. Nó làm việc không phải với tâm tình của một người con hiếu thảo coi “mọi sự của cha là của con”, nhưng làm việc như một người làm công. Anh ta coi con bê nhỏ, coi bạn bè hơn tình nghĩa cha con. Như vậy, nếu người con út cần một cuộc trở về thì anh con cả cần tới hai cuộc trở về: về với cha và về với em.

Qua dụ ngôn này, Đức Giêsu mặc khải cho chúng ta thấu hiểu Thiên Chúa là Cha giàu lòng thương xót. Ngài luôn sẵn sàng mở toang cõi lòng nhân hậu chờ đón con cái mình, để yêu thương và tha thứ, bất kể chúng ta như thế nào.

Anh chị em thân mến,

Chúng ta đóng vai nào trong ba nhân vật trên. Chắc chắn không ai dám cho mình đóng vai người cha trong dụ ngôn, bởi lẽ chỉ mình Thiên Chúa mới có tấm lòng bao la nhân từ như thế. Thế còn hai nhân vật kia thì sao?

Biết đâu chúng ta mang dung mạo của người con út, lạc xa đường ngay nẻo chính, chìm đắm trong tội lỗi xấu xa, phung phí của cải Chúa ban như: thời giờ, sức khỏe, tiền bạc... chạy theo những đam mê bất chính mà quên đi ân tình của Thiên Chúa.

Rất có thể chúng ta đóng vai người con cả. Khi tuân giữ được một vài điều đạo đức bên ngoài như: đọc kinh, dự lễ, làm việc lành phúc đức… chúng ta tự khoác lên mình một chiếc áo thánh thiện, tự gán cho mình một nhãn hiệu tốt, coi mình đạo đức hơn những người khác, và loại trừ anh em đồng loại ra khỏi con tim của mình.

Vì thế, chúng ta là con út hay con cả, chúng ta cũng phải trở về. Nếu chúng ta chưa đi hoang trong đời sống, thì cũng có nhiều lần chúng ta đi hoang trong tâm hồn, đánh mất tình nghĩa giữa ta với Chúa. Và đôi khi cũng chỉ vì một chút của cải của cha mẹ để lại, mà chúng ta chối từ anh em ruột thịt của mình.

Xin cho chúng ta xác tín Chúa là người cha yêu thương chúng ta trước khi chúng ta yêu Ngài; đi tìm chúng ta trước khi chúng ta đi tìm Ngài, tha thứ cho chúng ta trước khi chúng ta xin lỗi Ngài. Với tâm tình sám hối trở về, chúng ta cùng thưa lên với Chúa: Lạy Cha! Tin lòng Cha bao la luôn thứ tha vạn lần ngã xa; Lạy Cha! Tin lòng Cha thương con, con chỉ mong gặp lại tình thương. Amen.