Chúa Nhật XXII thường niên - Năm A
TỪ BỎ KHÔNG PHẢI ĐỂ MẤT
Lm Giuse Đinh tất Quý

"Ai muốn theo Thầy,

phải từ bỏ chính mình,

vác thập giá mình mà theo" (Mt 16,24)

Ở đời ai cũng muốn được và sợ mất. Nhưng làm thế nào để được và không mất thì không phải ai cũng biết cách làm. Vì không phải cứ thu vào là được. Không phải cứ buông ra là mất. Trái lại rất nhiều khi phải chịu mất trước rồi mới được sau. Mất nhỏ để được lớn. Mất ít để được nhiều.

Ðây hầu như là qui luật trong đời sống hằng ngày. Ta sẽ dễ hiểu điều này trong bối cảnh nền kinh tế thị trường hiện nay. Nhà đầu tư muốn được lợi nhuận cao, sẽ không được giữ kỹ tiền của trong nhà, buộc chặt lại rồi đem chôn giấu đi, trái lại phải huy động hết vốn liếng hiện có trong nhà đổ vào đầu tư. Vốn lớn thì lời mới lớn.

Như vậy muốn được phải chịu mất trước. Ðời sống đạo đức cũng không đi ra ngoài qui luật đó. Ðức Giê su dạy ta: "Ai muốn theo Thầy, hãy từ bỏ mình đi, vác thập giá mà theo".

Ði theo Chúa là đi vào con đường của Chúa.

1. Con đường của Chúa là con đường từ bỏ. Cuộc đời Ðức Giêsu, Thầy Chí Thánh là một cuộc từ bỏ không ngừng. Từ bỏ trời để xuống đất. Từ bỏ địa vị Thiên chúa để làm người. Từ bỏ cuộc sống an nhàn nơi thôn làng để đi vào cuộc phiêu lưu rao giảng Tin Mừng. Từ bỏ cứu thế bằng con đường dễ dãi do ma quỉ xúi giục, để đi vào con đường chật hẹp khó khăn theo ý Ðức Chúa Cha. Cuộc từ bỏ cam go nhất chính là từ bỏ ý riêng mình. Ðó là một cuộc chiến khốc liệt khiến Người phải toát mồ hôi máu. Nhưng Người đã đi đến cùng con đường từ bỏ. Hình ảnh Người chết treo, trần trụi trên thánh giá là hình ảnh một người từ bỏ tất cả đến tận cùng. Không còn một chút hơi thở. Không còn một giọt máu. Không còn một chút danh dự. Không còn gì cả.

2. Con đường của Chúa còn là con đường thánh giá. Người đã ôm lấy thánh giá và vác. Không phải chỉ là thánh giá gỗ trên đường lên Núi Sọ, nhưng là thánh giá cuộc sống trải dài suốt đời người. Thánh giá kiếp người. Thánh giá kiếp nghèo. Thánh giá bị chống đối. Thánh giá bị hiểu lầm. Thánh giá bị bỏ rơi. Thánh giá bị phản bội. Thánh giá thách thức. Thánh giá thất bại. Thánh giá oan ức. Thánh giá tủi nhục. Thánh giá cô đơn. Thánh giá thật nặng nên nhiều lần Người đã ngã xuống. Thánh giá thật ghê sợ nên Người muốn chối bỏ. Nhưng rồi Người lại đứng lên tiếp tục vác đi cho đến cùng, cho trọn con đường.

Nhưng nếu đường của Ðức Giê su chỉ dừng tại đây thì đó là một con đường bế tắc. Nếu định mệnh của Ðức Giê su kết thúc tại Núi Sọ thì đó là một định mệnh diệt vong. Không! Con đường của Chúa còn là con đường phục sinh. Ðịnh mệnh của Chúa là một định mệnh vinh quang.

3. Con đường thánh giá là con đường dẫn đến phục sinh. Con đường từ bỏ là con đường dẫn đến vinh quang. Phải qua sự chết mới đến sự sống. Phải qua tủi nhục mới đến hiển vinh. Phải qua gian khổ mới đến hạnh phúc. Thánh Phaolô đã hiểu biết tường tận con đường của Ðức Giêsu nên đã nói: "Ðức Giêsu Kitô vốn dĩ là Thiên Chúa mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân sống như người trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự. Chính vì thế, Thiên Chúa đã siêu tôn Người và tặng ban danh hiệu trổi vượt trên muôn ngàn danh hiệu. Như vậy, khi vừa nghe danh thánh Giêsu, cả trên trời dưới đất và trong nơi âm phủ, muôn vật phải bái quỳ; và để tôn vinh Thiên Chúa Cha, mọi loài phải mở miệng tuyên xưng rằng: "Ðức Giêsu Kitô là Chúa" (Pl 2:611).

Cũng thế, khi mời gọi ta bước theo Người, Người không muốn ta đi vào tàn lụi diệt vong, nhưng muốn ta triển nở đến viên mãn. Chính vì thế mà Người nói tiếp: "Quả vậy, ai muốn cứu mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai liều mất mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ tìm được mạng sống ấy".

Như thế từ bỏ không phải là để mất mà là để được, được lại một cách sung mãn, hoàn hảo và cao cả phong phú hơn gấp bội. Mất hiện tại để được tương lai. Mất đời này để được đời sau. Mất phàm tục để được thần thiêng. Mất tạm bợ để được vĩnh cửu.

Trong tác phẩm có tựa đề: Người nghèo của Thiên Chúa tác giả đã viết về Thánh Phanxicô Assisi như sau:

Khi mặt trời vừa ló dạng, tôi và một người bạn của tôi lại lên đường, chúng tôi đến một thành phố nhỏ mà tôi không nhớ tên. Người bạn của tôi vốn là môt người bạn chí thân với Thánh Phaxicô Assisi từ  thuở nhỏ. Tình cờ gặp lại vị thánh giữa chợ, anh ta liền chạy đến ôm lấy Ngài và nói:

 - Này anh Phanxicô, ai đã khiến anh ra nông nỗi này!

Phanxicô cười đáp:

 - Chúa làm.

Bạn tôi lại hỏi tiếp:

 - Bao nhiêu quần áo đẹp của anh, cả cái lông chim đỏ gắn trên chiếc mũ da của anh thuở nào sao mất hết cả rồi?  Và có mấy chiếc nhẫn vàng trên tay anh đâu? Phanxicô lại cười đáp:

 - Satan đã cho tôi, tôi đã trả lại cho hắn tất cả rồi.

Bạn tôi đưa mất nhìn từ đầu đến chân vị thánh. Anh không thể tưởng tượng người bạn hào hoa thuở nào bây giờ ra tiều tụy như thế này. Quần áo rách tả tơi, không mũ, không giày dép. Cảm tưởng đến rơi lệ, anh liền hỏi vị thánh:

- Này Phanxicô, anh đến từ đâu vậy?

Vị thánh đáp:

- Từ một thế giới khác.

Bạn tôi thắc mắc:

 - Sao anh lại ca hát?

Vị thánh lại giải thích:

 - Tôi hát để khỏi quên đường.

Thánh Phanxicô Khó Nghèo đã cảm nghiệm sâu xa chân lý này nên đã thốt lên lời ca bất hủ: "Vì chính khi hiến thân là khi được nhận lãnh. Chính lúc quên mình là lúc gặp lại bản thân. Vì chính khi thứ tha là khi được tha thứ. Chính lúc chết đi là khi vui sống muôn đời".

Vâng! Chính khi hiến thân là khi được nhận lãnh. Chính lúc quên mình là lúc gặp lại bản thân

Một lần, có một người đàn bà giàu có người Hindou đến thăm mẹ Têrêsa. Bà ta nói với mẹ:

- Thưa Mẹ, con ước ao được chia sẻ với mẹ và cộng tác với mẹ trong các hoạt động từ thiện.

 Tốt lắm! Mẹ đáp lại một cách vui vẻ

Rồi bà ta thú thực với mẹ là bà ta có một điểm yếu rất khó bỏ, đó là tính khoe khoang, ưa làm dáng. Bà thích mặc những chiếc áo Xari, những bộ đồ Ấn Độ lộng lẫy và đắt tiền. Hôm ấy, bà mặc một bộ áo Xari giá trị 65 dollars, trong khi chiếc áo Xari của mẹ Têrêsa đang mặc chỉ trị giá 65 xu, chưa đầy một dollar, Như được ơn trên soi sáng mẹ Têrêsa bỗng nảy ra được tư tưởng hay. Mẹ đề nghị với bà ấy bắt đầu cộng tác với Mẹ về những bộ áo xari đó. Mẹ khiêm tốn đền nghị:

 - Từ nay trở đi, thay vì mua sắm những bộ áo xari giá 65 hoặc 100 dollars, thì bà chỉ nên mua những bộ rẻ tiền hơn, chừng 45 hoặc 50 dollars thôi. Số tiền còn lại, bà hãy mua những bộ áo xari khác dành cho người nghèo.

Bà ấy vui vẻ hưởng ứng lời đề nghị của Mẹ, rồi dần dần bà cũng biết dùng những bộ áo xari rẻ tiền hơn. Sau này chính bà đã thú nhận với mẹ Têrêsa rằng:

 - Thưa mẹ, từ ngày con bắt đầu từ bỏ những vẻ hào nhoáng bên ngoài vô ích đó, tâm hồn con cảm thấy được tự do hơn, nhẹ nhàng hơn. Con đã học biết và hiểu rõ hơn thế nào là cho đi, thế nào là chia sẻ. Và trong cách chia sẻ như thế, con phải thú nhận rằng chính con đã được lãnh nhận nhiều hơn thứ con cho đi và chia sẻ với anh chị em nghèo khổ!

Lạy Chúa, xin cho con biết từ bỏ mình để được chính Chúa, nguồn mạch hạnh phúc của con.