KIẾP NGƯỜI 
Trầm Thiên Thu

Sách Huấn ca gọi con người là “kiếp khốn khổ”: “Kể từ khi từ ḷng mẹ sinh ra cho đến lúc trở về ḷng đất mẹ, mang thân phận con người, ai cũng canh cánh bên ḷng một nỗi lo, là con cháu Ađam, nợ phong trần đương nhiên phải trả. Điều không ngừng ám ảnh khiến ḷng người sợ hăi âu lo là cứ phải nghĩ rằng ḿnh đang chờ chết. Từ bậc vua chúa trên ngai vinh hiển đến kẻ cùng đinh chân lấm tay bùn, từ người cân đai áo măo đến kẻ khố rách áo ôm, ai cũng đều giận dữ, ghen tương, băn khoăn, lo lắng, rồi sợ chết, rồi hận thù căi cọ” (Hc 40:1-4). Nghe mà “năo ḷng” quá! Tuy nhiên, “Chúa vẫn xót thương, thứ tha, không tiêu diệt, nén giận đă bao lần, chẳng khơi bùng nộ khí. Người vẫn nhớ thân phận chúng bọt bèo mỏng mảnh, gió thoảng qua, không hẹn ngày về” (Tv 78:38-39).

 

GIAN KHỔ

Ông Gióp đặt vấn đề: “Cuộc sống con người nơi dương thế chẳng phải là thời khổ dịch sao? Và chuỗi ngày lao lung vất vả đâu khác ǵ đời kẻ làm thuê?” (G 7:1), và đó cũng chính là câu trả lời. Ông so sánh: “Tựa người nô lệ mong bóng mát, như kẻ làm thuê đợi tiền công. Gia tài của tôi là những tháng vô vọng, số phận của tôi là những đêm đau khổ ê chề” (G 7:2-3). Đó là thực tế của kiếp người, v́ ai sinh ra cũng tay trắng và khi chết ai cũng trắng tay, thế mà người ta vẫn t́m cách giành giật và kèn cựa nhau đủ cách – thậm chí có thể giết người để ḿnh hưởng lợi!

 

Kiếp người như giọt nước mắt, buồn nhiều hơn vui, và luôn bị giằng co dữ dội, như thánh Phaolô thú thật: “Sự thiện tôi muốn th́ tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm” (Rm 7:19). Trong ca khúc “Một Cơi Đi Về”, cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cũng trăn trở: “Bao nhiêu năm rồi c̣n măi ra đi. Đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt. Trên hai vai ta đôi vầng nhật nguyệt. Rọi suốt trăm năm một cơi đi về.” Và rồi ông lại tự nhủ: “Tôi ơi, đừng tuyệt vọng!” Hoặc như cố nhạc sĩ Y Vân than thở: “Buồn như ly rượu đầy, không có ai cùng cạn. Buồn như ly rượu cạn, không c̣n rượu để say.” C̣n thi sĩ Cao Bá Quát có cái nh́n khác: “Ba vạn sáu ngh́n ngày là mấy? Cảnh phù du trông thấy cũng nực cười.”

 

Ông Gióp tiếp tục băn khoăn: “Vừa nằm xuống, tôi đă nhủ thầm: “Khi nào trời sáng?” Mới thức dậy, tôi liền tự hỏi: “Bao giờ chiều buông?” Măi tới lúc hoàng hôn, tôi ch́m trong mê sảng” (G 7:4). Lư do? V́ “thịt tôi chai ra, ḍi bọ lúc nhúc, da tôi nứt nẻ, máu mủ đầm đ́a. Ngày đời tôi thấm thoát hơn cả thoi đưa, và chấm dứt, không một tia hy vọng” (G 7:5-6). Và ông chỉ c̣n biết cầu nguyện: “Lạy Đức Chúa, xin Ngài nhớ cho, cuộc đời con chỉ là hơi thở, mắt con sẽ chẳng thấy hạnh phúc bao giờ” (G 7:7). Tín thác vào Chúa th́ mới khả dĩ an tâm mà sống, và khả dĩ cảm tạ Chúa trong mọi sự:

 

Cảm tạ Ngài đă để con sống nghèo thê thảm

Nhờ đó con mới cảm nhận đêm Chúa giáng trần

Cảm tạ Ngài đă để con bị hàm oan

Nhờ đó con mới cảm nhận lúc Ngài bị xét xử

Cảm tạ Ngài đă để con bị người ta ghét bỏ

Nhờ đó con mới thấy cảm thương những người cô đơn

Cảm tạ Ngài đă để con là người b́nh thường

Nhờ đó con mới cảm nhận thế nào là mơ ước

Cảm tạ Ngài đă để con bị thua thiệt

Nhờ đó con mới biết khao khát vươn lên

Cảm tạ Ngài đă để con không hiểu thấu những điều cao siêu hơn

Nhờ đó con mới không sa vào hố kiêu ngạo

Cảm tạ Ngài đă để con được là người Công giáo

Nhờ đó con mới cảm nhận mầu nhiệm Ḷng Chúa Xót Thương

Cảm tạ Ngài đă để con tha phương

Nhờ đó con mới có thể ḥa đồng với người xa, kẻ lạ

Cảm tạ Ngài đă để con con mồ côi cả Cha lẫn Mẹ

Nhờ đó con mới biết trân quư t́nh cảm gia đ́nh

Cảm tạ Ngài đă để con “lạc loài” giữa cuộc đời loanh quanh

Nhờ đó con mới cảm nhận thế nào là bóc lột, áp bức

 

Chính Chúa Giêsu cũng đă phải qua gian khổ mới tới vinh quang. Tất cả là hồng ân (Rm 4:16), nhờ Ḷng Chúa Xót Thương, v́ “nếu Chúa chấp tội, nào có ai đứng vững được chăng?” (Tv 130:3). “Thiên Chúa giàu ḷng thương xót và rất mực yêu mến chúng ta” (Ep 2:4) cho nên “muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn t́nh thương” (Tv 136).

 

Do đó, “hăy ca ngợi Chúa đi! Đàn hát mừng Thiên Chúa chúng ta, thú vị dường nào! Được tán tụng Người, thoả t́nh biết mấy!” (Tv 147:1). Chính Chúa “chữa trị bao cơi ḷng tan vỡ, và băng bó cho lành những vết thương” (Tv 147:3). Chúa đă “ấn định con số các v́ sao, và đặt tên cho từng ngôi một” (Tv 147:4). Chúa c̣n “nâng đỡ kẻ thấp hèn và hạ bọn gian ác xuống đất đen” (Tv 147:6).

 

PHẦN THƯỞNG

Với kinh nghiệm đầy ḿnh, thánh Phaolô nói: “Đối với tôi, rao giảng Tin Mừng không phải là lư do để tự hào, mà đó là một sự cần thiết bắt buộc tôi phải làm. Khốn thân tôi nếu tôi không rao giảng Tin Mừng!” (1 Cr 9:16). V́ “tự ư làm việc ấy th́ mới đáng Thiên Chúa thưởng công, c̣n nếu không tự ư th́ đó là một nhiệm vụ Thiên Chúa giao phó” (1 Cr 9:17). Với thánh Phaolô, phần thưởng là “rao giảng Tin Mừng không công.” Thánh Phaolô xác định: “Tôi đă trở nên yếu với những người yếu, để chinh phục những người yếu. Tôi đă trở nên tất cả cho mọi người, để bằng mọi cách cứu được một số người. V́ Tin Mừng, tôi làm tất cả những điều đó, để cùng được thông chia phần phúc của Tin Mừng” (1 Cr 9:22-23). Vậy mới thực sự hành động v́ sáng Danh Chúa, v́ nếu không khéo th́ chỉ sáng danh chúng ta mà thôi!

 

Có chuyện kể về thánh Tôma Tiến sĩ (Thomas Aquinas, 1225-1274) thế này: Có tiếng nói từ Thập giá: “Tôma, con đă viết hay về Ta. Con muốn phần thưởng ǵ cho công việc của con.” Thánh Tôma trả lời: “Lạy Chúa, con chỉ muốn chính Ngài.” Và đó là phần thưởng tuyệt vời nhất!

 

Phúc âm cho biết rằng nhạc mẫu của ông Simôn đang lên cơn sốt, nằm trên giường. Chúa Giêsu lại gần, “cầm tay bà mà đỡ dậy”, thế là “cơn sốt dứt ngay và bà phục vụ các ngài” (Mc 1:31). Chiều đến, khi mặt trời đă lặn, người ta đem mọi kẻ ốm đau và những ai bị quỷ ám đến cho Chúa Giêsu chữa. Ngài đă chữa khỏi đủ thứ bệnh tật, và trừ nhiều quỷ. Ngài không cho quỷ nói, v́ chúng biết Ngài là ai.

 

Sinh, lăo, bệnh, tử là quy tŕnh tự nhiên của con người. Đức Phật là người sống sung sướng trong hoàng cung, nhưng ông đă “giác ngộ” sau khi ra khỏi hoàng cung và thấy thực tế cuộc đời, thế là ông có tứ diệu đế: Sinh là khổ, lăo là khổ, bệnh là khổ, và khổ là khổ.

 

Sáng sớm, lúc trời c̣n tối mịt, Chúa Giêsu đă dậy, đi ra một nơi hoang vắng và cầu nguyện ở đó (Mc 1:35). Tĩnh lặng và cầu nguyện là hai điều cần thiết, nhất là khi thức dậy mỗi sáng, đối với những người muốn giao tiếp mật thiết với Thiên Chúa. Trước khi làm ǵ th́ phải đắn đo suy nghĩ. Cũng vậy, trước khi hành động th́ phải cầu nguyện. Các môn đệ kéo nhau đi t́m Ngài th́ Ngài bảo: “Chúng ta hăy đi nơi khác, đến các làng xă chung quanh, để Thầy c̣n rao giảng ở đó nữa, v́ Thầy ra đi cốt để làm việc đó” (Mc 1:38). Ngài đă đi khắp miền Galilê, rao giảng trong các hội đường và trừ quỷ.

 

Chúng ta cũng có trách nhiệm rao giảng về Chúa mọi nơi và mọi lúc, tùy theo hoàn cảnh và cương vị của ḿnh, chính cách sống của chúng ta sẽ “nói” nhiều và có tác dụng nhất. Nói ít và làm nhiều luôn tốt hơn nói nhiều mà làm ít. Chúa cũng rất muốn ngôn hành song song: “Hăy coi chừng các ngôn sứ giả, họ đội lốt chiên mà đến với anh em, nhưng bên trong họ là sói dữ tham mồi. Cứ xem họ sinh hoa quả nào th́ biết họ là ai. Ở bụi gai làm ǵ có nho mà hái? Trên cây găng làm ǵ có vả mà bẻ? Hễ cây tốt th́ sinh quả tốt, cây xấu th́ sinh quả xấu” (Mt 7:15-17; Lc 6:43-45).

 

Lạy Chúa, xin giúp chúng con cố gắng vẽ bức-tranh-cuộc-đời bằng nét-cọ-số-phận của chính ḿnh hoàn toàn v́ Chúa, thực sự mong làm sáng Danh Chúa, và sinh hoa kết trái tốt. Chúng con cầu xin nhân danh Đức Giêsu Kitô, Đấng cứu độ chúng con. Amen.