|
Đáp:
Thuyết tiến hóa là gì? Là một lý
thuyết "chủ trương rằng mọi sự hoặc đã từng hay đang ở trong
tình trạng phát triển tất yếu. Theo thuyết tiến hóa duy vật, vật
chất không được tạo dựng nhưng có từ đời đời, và từ đó nẩy sinh
ra mọi sinh vật, thực vật, động vật, con người với linh hồn và
xác qua một quá trình tiến hóa tự nhiên. Quan niệm này trái với
mạc khải của Kitô giáo. Thuyết tiến hóa hữu thần có thể phù hợp
với Kitô giáo, nếu biết giả thiết phải có sự quan phòng đặc biệt
của Thiên Chúa đối với thân xác con người và linh hồn mỗi người
được tạo dựng riêng biệt" (John A. Hardon, SJ, Từ Điển Công Giáo
Phổ Thông, tập II, p. 294).
Thuyết tiến hóa mới chỉ là một giả
thuyết có nghĩa là còn cần phải có rất nhiều những chứng cớ hỗ
trợ thì lý thuyết đó mới có giá trị đáng chấp nhận. Đức Thánh
Cha Gioan Phaolô II đã nói trong bài huấn từ với Ủy Ban Giáo
Hoàng về Khoa Học ngày 22 tháng 10 năm 1996: "Sự hữu hiệu của
một lý thuyết lệ thuộc vào việc nó có thể kiểm chứng được hay
không; nó được trắc nghiệm cách bền bỉ đối diện với sự kiện; khi
nào nó không giải thích được sự kiện, nó cho thấy sự giới hạn và
không thích hợp. Nó phải được suy nghĩ lại." Đức Thánh Cha còn
lưu ý rằng không phải chỉ một Thuyết Tiến Hóa mà nhiều (vài ba)
thuyết tiến hóa. Do đó có nhiều giải thích khác nhau tùy theo
triết lý đứng đàng sau những giải thích ấy.
Sau hơn một thế kỷ sau khi Charles
Darwin xuất bản cuốn "The Origin of the Species" Tiến Hóa vẫn
chỉ là một giả thuyết chứ chưa phải là một sự kiện. Chúng ta
không chủ trương chống lại một lý thuyết chưa có gì vững vàng.
Điều quan trọng là lắng nghe những lời hướng dẫn của Giáo Hội về
vấn đề này.
Đức Thánh Cha Beneđictô XVI khi
được hỏi "Tín hữu Công giáo có được ngờ vực không?.. họ có thể
vừa nghiên cứu thuyết Tiến hóa vừa đi nhà thờ? Bởi vì chỉ có một
chân lý duy nhất mà thôi, hoặc thế giới được tạo dựng trong vòng
sáu ngày, hoặc là nó hình thành sau hàng triệu năm tiến hóa",
Ngài đã trả lời:
"Đề tài quí vị nêu ra về Darwin, sự
tạo dựng vũ trụ, thuyết tiến hóa là đề tài của một cuộc bàn luận
cho đến nay và với phương tiện ta hiện có vẫn là câu truyện chưa
có kết thúc. Vấn đề tạo dựng trong sáu ngày không phải là điểm
lấn cấn cái nan giải giữa khoa học hiện đại về việc hình thành
vũ trụ và chuyện đức tin. Bởi vì trình thuật Thánh Kinh chỉ mang
tính thần học, chứ không nhằm kể lại lịch sử cấu tạo vũ trụ.
Kinh Thánh Cựu Ước cũng có những trình thuật khác về tạo dựng.
Những câu truyện tạo dựng trong sách Gióp và sách Khôn Ngoan
cũng cho thấy tín hữu thời đó đâu có nghĩ là tiến trình tạo dựng
được ghi lại rõ ràng như những tấm hình chụp. Những hình ảnh
Thánh Kinh đó chỉ muốn cho ta thấy một điều cơ bản: vũ trụ này
hình thành do quyền năng của Chúa và chúng là sản phẩm của Ngài.
Còn tiến trình hình thành nó ra sao thì lại là một vấn đề khác.
Kinh Thánh hoàn toàn để ngỏ chuyện này. Riêng thuyết tiến hóa,
trái lại, còn chất chứa quá nhiều giả thuyết và thường bị trộn
lẫn với những triết thuyết thần bí nên còn cần rất nhiều nghiên
cứu luận bàn" (Muối cho Đời, p. 32-33). |